Τι αποκόμισα από μια συνάντηση γονέων και κηδεμόνων με ειδικό επιστήμονα σχετικά με τις μαθησιακές δυσκολίες των παιδιών στο σχολείο του σήμερα

Παρακολουθώντας πρόσφατα μια συνάντηση γονέων και κηδεμόνων ή οποία συντονίζονταν από ψυχολόγο αποκόμισα κάποια πράγματα τα οποία μου κέντρισαν την προσοχή.  Η αποτύπωση ό,τι από αυτά που άκουγα στο Notepad του κινητού μου ήταν σχετικά δύσκολη καθώς έπρεπε συνέχεια να αντιμετωπίζω την αυτόματη πληκτρολόγηση και την ταχύτητα με την οποία πηγαίναμε από τη μία αξιόλογη πρόταση στην άλλη. Η παράθεση των σημειώσεων αποτυπώνεται χωρίς καμία κριτική αλλά ίσως υπεισέρχεται μέσα το προσωπικό κριτήριο απεικόνισης αυτών που σημείωνα στο βαθμό που μπορούσα να τα κατανοήσω. Τα βρήκα όμως πολύ ενδιαφέροντα, αξιόλογα και ελπίζω να γίνουν κανόνας σε όλα τα σχολεία.

Η απεικόνιση γίνεται σε bullets για να αποφύγω τις μακροσκελείς παραγράφους. Η σειρά των bullets δεν έχει κάποια προτεραιότητα στην τοποθέτηση αυτών.

·         Επειδή τα παιδιά μέχρι κάποια ηλικία λειτουργούν με το συναίσθημα παρά με τη λογική των μεγάλων αυτό έχει ως αποτέλεσμα,  ό,τι βιώνουν,  από μια μαθησιακή δυσκολία έως μια δύσκολη οικογενειακή κατάσταση να το εκλαμβάνουν ως βαρύ για να το σηκώσουν στους ώμους τους με αποτέλεσμα αν δεν υπάρχει σχετική βοήθεια από το οικογενειακό ή το διδασκαλικό τους περιβάλλον να τους δημιουργούνται τραύματα που μπορούν να επηρεάσουν την υπόλοιπη ζωή τους.

·         Ο΄τι δήποτε που μπορεί να τους χαλάσει την συναισθηματική τους συνοχή μπορεί να αποτελέσει «βάρος» στην μετέπειτα ψυχοπνευματική ανάπτυξη τους.

·         Στόχος του γονέα και του εκπαιδευτικού είναι να ανακαλύψουν κατά πόσο υπάρχει η δυνατότητα από αυτά τα παιδιά , αναλόγως και της ηλικίας που βρίσκονται, να κατανοούν, να αντιλαμβάνονται, να αφομοιώνουν και τελικά να αποκτούν μέρα με τη μέρα την πολυπόθητη γνώση.

·         Στην πρώτη δημοτικού πρέπει να υπάρχει μια ελαστικότητα όσον αφορά  τα «λάθη» στα οποία μπορεί να υποπίπτουν οι μικροί μαθητές. Σε ό,τι αφορά την ορθογραφία, την ανάγνωση και την κατανόηση των κειμένων πρέπει να υπάρχει μια ανοχή στις αποκλίσεις που μπορεί να υπάρχουν από τους στόχους των μαθημάτων.

·         Από την Τρίτη δημοτικού και πέρα ενδεχομένως να κατασταλάζουν οι ενδείξεις ότι κάποιος μαθητής π.χ. έχει προβλήματα δυσλεξίας. Αυτό μπορεί να φανεί π.χ. όταν κατά την ομιλία ή τη γραφή το γράμμα «τ» το κάνουν – προφέρουν «π» την «κότα» την προφέρουν «κέτα» κλπ.

·          Προοδευτικά όσο μεγαλώνει ο μαθητής, το οικογενειακό και το εκπαιδευτικό περιβάλλον έχει απαιτήσεις να μπορεί να καλύψει με την κουβέντα του ή τη γραφή του πιο σύνθετες έννοιες. Εκεί που στην αρχή αρκεί ένα λεξιλόγιο 1000 λέξεων για να μπορεί να περιγράφει «τα πάντα» μετά όμως το γύρω περιβάλλον γίνεται πιο απαιτητικό.

·         Από τον τρόπο που λειτουργεί στην τάξη με τους συνομήλικους του, από τον τρόπο που του κεντρίζει ή όχι την περιέργεια κάτι καινούριο , από τον τρόπο που ρωτάει για διάφορα θέματα που τον / την απασχολούν , από τον τρόπο – εύρος προσοχής στο διάβασμα στο σπίτι μπορούμε να καταλάβουμε αν ο μαθητής βρίσκεται κάτω ή πάνω από ένα επίπεδο μαθησιακής κατάστασης – ικανότητας.

·         Σημαντικό κριτήριο είναι να μπορεί να κατανοήσει και να χρησιμοποιήσει στο λόγο του πιο αφηρημένες έννοιες.

·         Σημαντικό κριτήριο επίσης είναι να μπορεί να διαβάζει συγκεντρωμένος και να μην αποσπάται από το κάθε τι. Σημαντικό όμως είναι παράλληλα να πιστοποιούμε ότι μπορεί να είναι γενικά συγκεντρωμένος σε κάτι ακόμα κι αν δεν είναι το διάβασμα αυτό π.χ. μια δραστηριότητα. Η συγκέντρωση στην τηλεόραση δεν αποτελεί φυσικά κριτήριο.

·         Ένα παιδί από κάποια ηλικία και πέρα πρέπει να έχει την ικανότητα να κατανοεί της έννοιες εποχές, εβδομάδα, πως εναλλάσσονται , την ώρα που αλλάζει και κυλάει.

·         Γενικά ο μηχανισμός μάθησης είναι Πολυπαραγοντικός.

·         Η τηλεόραση μπορεί να αποτελέσει παθητικό εργαλείο και να περάσει και λανθασμένα ασυνείδητα μηνύματα.

·         Υπάρχουν πολλά Ιατροαπαιδαγωγικά κέντρα καθώς και τα ΚΕΔΥ που μπορούν να ασχοληθούν με την ενδεχόμενη ψυχολογία ή μαθησιακή δυσκολία ενός παιδιού.

·         Αν ο γιος/κόρη δεν ενδιαφέρεται γενικά για το διάβασμα ή για κάποια δραστηριότητα δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από το να του δείξουμε πως είναι κάτι που την ακολουθούμε εμείς ( π.χ. μας αρέσει πολύ να διαβάζουμε λογοτεχνικά βιβλία ) και την απολαμβάνουμε. Αυτό μπορεί να αποτελέσει κίνητρο και να ενεργοποιήση τη δίψα του για μάθηση.

·         Μπορούμε, αναλόγως της ηλικίας, να λύνουμε προβλήματα που παρουσιάζουνε τα παιδιά, προβλήματα που βιώνουν στο σπίτι, στο σχολείο και στο Φροντιστήριο εξηγώντας τους τρόπους λύσης είτε με ένα παραμύθι, μια μεταφορά σε επιλεγμένα παραδείγματα τα οποία δεν είναι απαραίτητα να εστιάζουν ακριβώς πάνω στο πρόβλημα του παιδιού, αλλά να τον κάνουν να αποκτήσει τα όπλα να το αντιμετωπίσει. Η υπενθύμιση σε ένα παιδί πως είναι άσχημο, χοντρό ανίκανο να μάθει, δεν βοηθάει με κανένα τρόπο στην ανάπτυξή του. Αντίθετα οι επιμέρους ερωτήσεις για να εκμαιεύσουμε στο που υπάρχει η δυσκολία και ταυτόχρονα να επιβραβεύσουμε το κομμάτι του προβλήματος που κατάφερε να φέρει εις πέρας βοηθούν το παιδί να μαθαίνει να στέκεται μόνος του και να εφευρίσκει λύσεις.

·         Τονίζουμε τις μικρές προσπάθειες στον αγώνα να πετύχει κάτι μεγάλο ακόμα κι αν δεν φτάνει στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

·         Η ανεξαρτησία του στο να διαβάζει μόνος τους ξεκινάει από τα μικρά μικρά μπράβο που θα εισπράττει σε κάθε σωστή «άσκηση» που λύνει

·         Δίνουμε τη δυνατότητα στο παιδί να «αποτύχει» για να αποκτήσει αντισώματα στις επόμενες δυσκολίες.

·         Ποτέ δεν πρέπει να εμφανιζόμαστε δυσαρεστημένοι μ’ αυτόν/την όταν κάνει μια άσχημη πράξη. Θα είμαστε δυσαρεστημένοι ΜΟΝΟ με την πράξη που έκανε.

·         Όταν φτάνει στη φάση που βρίζει το να του πούμε να μην το κάνει θα φέρει συνήθως το αντίθετο αποτέλεσμα. Θα πρέπει ίσως να το αφήσουμε να ξεσπάσει το θυμό του προσπαθώντας πάντα να εκμαιεύσουμε το δυνατόν συντομότερο το πρόβλημά του.

·         Δεν πρέπει να αισθάνεται ενοχικά απέναντί μας όταν πρέπει να μας εκμυστηρευτεί κάτι που τον/την προβληματίζει καθώς έτσι του κόβουμε τη δυνατότητα να μας έχει συμμάχους στη ζωή. Η ενθάρρυνση να μπορεί να μας λέει τις απορίες και τα προβλήματα τον κάνει άνθρωπο ισοδύναμο με μας με πολλά δικαιώματα και έτοιμο να αποδεχτεί και τις υποχρεώσεις του.

·         Υπάρχει πάντα κίνδυνος να μισήσει το διάβασμα στην πρώτη δημοτικού. Αυτό μπορεί να προέρχεται και σε μια δυσλειτουργία ( δεν πρέπει να καταδικάζεται αμέσως ) αλλά και σε μια ενδεχόμενη συναισθηματική φόρτιση.

·         Το υπεύθυνο και επιτυχημένο παιδί στο σχολείο βγάζει την ευτυχία στο σπίτι.

·         Το παιδί που έχει προβλήματα προβάλλεται με πολλούς τρόπους που ο γονιός πρέπει να διαισθανθεί να τους διερευνήσει και να  αντιμετωπίσει τα θέματα που λιμνάζουν. Αν καταλαβαίνει πως αδυνατεί θα πρέπει να ζητήσει τη βοήθεια ειδικού.

·         Παρόλο που από κάποια τάξη και πέρα θα πρέπει να διαβάζει μόνο του θα πρέπει να εφευρίσκουμε και μεις τρόπους και τεχνάσματα για να παρακολουθούμε την πρόοδό του.

·         Στόχος μας είναι η ανεξαρτητοποίηση του όταν κερδίσει την εμπιστοσύνη μας και σ’ αυτό πρέπει να κάνουμε μικρά βήματα με κίνητρα και επιβραβεύσεις.

·         Επειδή ο κόσμος των παιδιών στηρίζεται στο συναίσθημα , όταν νιώθει ανίκανο να επιλύσει διάφορα προβλήματα προσκολλάται στο γονέα. Ο γονέας πρέπει να είναι ευέλικτος και να του δώσει στήριγμα αλλά και τα όπλα για να προχωρήσει μόνος του.

·         Τα παιδιά στο σχολείο μπορεί να είναι μεταξύ τους σκληρά καθώς αναπτύσσονται σε μια μικρή κοινωνία όπως είναι αυτό.

·         Η ωριμότητα η συναισθηματική που πρέπει να αποκτήσουν κάποια στιγμή είναι αυτή που θα μπορέσει να τα κάνει να μπουν στα παπούτσια εκείνου με τον οποίο συνδιαλλάσσονται , να κατανοούν και να ομολογούν τις ευθύνες τους και να είναι καλά με την ταυτότητά τους. Δεν μπορεί λοιπόν ένα παιδί έκτης δημοτικού να δικαιολογείται για κάτι που έκανε με τον τρόπο που θα έκανε ένα παιδί πρώτης δημοτικού.

·         Ένα παιδί δεν πρέπει να τιμωρείται με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο. Ένα παιδί πρέπει να καταλαβαίνει ότι οι πράξεις του  έχουν συνέπειες καλές και κακές.

·         Όταν ένα παιδί δείχνει να μην ενδιαφέρεται π.χ. για το διάβασμα και να αδιαφορεί για τις συνέπειες πρέπει αφού διερευνηθεί το θέμα από το γονέα ή τον εκπαιδευτικό να δοθεί γρήγορα ακόμα και μια εναλλακτική λύση που θα ενοχλούσε το γονέα ή τον εκπαιδευτικό οικονομικά ή ψυχολογικά αρκεί να έχει καλύτερο αποτέλεσμα για το παιδί και τη μαθησιακή-ψυχολογική πρόοδό του.

·         Υπάρχουν κατηγορίες παιδιών που προκειμένου να φαίνονται ανίκανοι να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες του σχολείου προτιμούν να είναι αδιάβαστοι και να συμπεριφέρονται ανώριμα στο μάθημα ώστε να αποτελούν κατηγορία που θα «τους δίνουν σημασία».

Αυτά αποκόμισα πό εκείνη τη συνάντηση. Τα θεωρώ σημαντικά και τα μεταφέρω. Δεν υπάρχει κανένας δόλος ώστε να παρουσιάσω τον εαυτό μου ως ειδικό . Δεν είμαι ειδικός. Ό,τι θεωρώ όμως χρήσιμο και η συνάντηση αυτή ήταν χρήσιμο θεωρώ πως οφείλω να το κάνω γνωστό ….